Persmap - Van Gogh in de Vlaamse Ardennen
woensdag 15 juni 2022
Extra informatie
Annex 1: Tekst van Lander Deweer
In zo goed als alle boeken en naslagwerken over Vincent van Gogh wordt de voettocht
die hij in de zomer van 1880 vanuit de Borinage naar het Noord-Franse Courrières
maakte, om er de schilder Jules Breton te ontmoeten, als startpunt van zijn artistieke
carrière aangestipt.
Vergeten wordt dat Van Gogh – dan 26 – een jaar eerder al tot in Korsele stapte, de
protestantse deelgemeente van Sint-Maria-Horebeke, om er de toenmalige dominee
Abraham van der Waeyen Pieterszen om raad te vragen.
Van Gogh was twee dagen onderweg en schreef erover in een brief aan zijn broer Theo,
op 5 augustus 1879: 'Ben onlangs te Brussel geweest, en te Maria Hoorebeeke en te
Tournay, gedeeltelijk te voet.(...) Ben onlangs nog op een atelier geweest n.l.: bij Ds.
Pietersen, die schildert in den trant van Schelfhout of Hoppenbrouwers, en wel verstand
van kunst heeft. Hij vroeg mij om een van mijn schetsen, een mijnwerkerstype.'
Tijdens zijn verblijf in de Borinage maakte Van Gogh een diepe religieuze en persoonlijke
crisis door. Zijn droom om predikant te worden maakte hand over hand plaats voor een
woeste tekendrift. Maar waren zijn tekeningen wel wat waard? Zat er toekomst in, of kon
hij er maar beter snel mee ophouden?
Behalve dominee was Abraham van der Waeyen Pieterszen ook een academisch
geschoold kunstschilder. Hij verdiende zijn brood als artiest en moet zo een voorbeeld
zijn geweest voor zijn jonge landgenoot. Dat Pieterszen een van diens vroegste schetsen
wilde houden, gaf Van Gogh moed om verder te tekenen.
In Lust for Life (1934), zijn klassieke roman over Vincent van Gogh die later werd verfilmd
met Kirk Douglas in de hoofdrol, laat Irving Stone Van Gogh op de terugweg van
Pieterszen mijmeren: 'He has given me my start. If he liked my work, other people will
too.'
Jan Hulsker, dé Van Gogh-expert, schreef in zijn non-fictieboek Van Gogh in close-up
(1993): 'Ik ben ervan overtuigd dat Vincent de heer Pieterszen niet wilde spreken om
hem te raadplegen als predikant, maar als kunstenaar. (…) Ondanks de korte
onderbreking in begin 1880 is er geen twijfel aan of zijn loopbaan als kunstenaar was
begonnen in juli 1879.'
Abraham van der Waeyen Pieterszen stierf in april 1880, het jaar na zijn ontmoeting met
Van Gogh. Hij werd begraven op het kerkhof van Korsele, pal achter de kerk.
Waarom is deze vroege mentor van de wereldberoemde schilder tot vandaag vergeten?
Annex 2: Route die Vincent Van Gogh volgde vanuit Cuesmes over Horebeke en Brussel


